Xocalı soyqırımının 26-cı ildönümü ilə əlaqədar İtaliya Senatının kitabxanasında israilli müəlliflər Əmir və Arye Qutun İtaliyada “Sandro Teti Editore” nəşriyyat evi tərəfindən italyan dilinə dərc olunmuş “Ağrı” (İl Dolore) bədii-sənədli romanının təqdimatı keçirilib.
İtaliya-Azərbaycan Parlamentlərarası Dostluq Assosiasiyasının təşəbbüsü və Azərbaycanın İtaliyadakı səfirliyi, Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzi və “Sandro Teti Editore” nəşriyyat evinin birgə təşkilatçılığı ilə keçirilmiş tədbirdə İtaliya parlamentinin, dövlət qurumlarının, Romada akkreditə olunmuş diplomatik korpusun, İtaliyanın elmi-akademik, intellektual, mədəniyyət dairələrinin, dini icma təşkilatlarının, kütləvi informasiya vasitələrinin nümayəndələri, azərbaycanlı tələbələr iştirak ediblər.
Tədbiri açan “Sandro Teti Editore” nəşriyyat evinin və Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin İtaliya nümayəndəliyinin rəhbəri Sandro Teti “Ağrı” kitabının italyan dilində nəşr edilməsində məqsədin Azərbaycanın multikultural ənənələri, eyni zamanda, Azərbaycan xalqının məruz qaldığı, bəşəriyyətin müasir tarixinin ən qanlı səhifələrindən olan Xocalı faciəsi barədə İtaliya ictimaiyyətinin məlumatlandırılması olduğunu deyib və kitab barədə məlumat verib.
İtaliya parlamentində İtaliya-Azərbaycan Parlamentlərarası Dostluq Assosiasiyasının sədri, Senatın müdafiə komissiyasının sədr müavini senator Sercio Divina uzun illərdir ki, Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzünün, Azərbaycan torpaqlarının işğalının davam etdiyini, etnik təmizləmə nəticəsində qaçqın və məcburi köçkün düşmüş azərbaycanlıların öz torpaqlarına qayıtmaqdan məhrum edildiyini bildirib. O, BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının müvafiq qətnamələrini xatırladaraq bu təcavüzün dayandırılması, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpası, Xocalı soyqırımı qurbanlarının ədalətə qovuşması üçün dünya ictimaiyyətinin öz səsini daha yüksəkdən söyləməsinə ehtiyac olduğunu deyib.
Azərbaycanın İtaliyadakı səfiri Məmməd Əhmədzadə Azərbaycan xalqının zəngin multikultural ənənələrə, yüksək qonaqpərvərlik xüsusiyyətlərinə malik olduğu, bəşəri dəyərlərin qorunmasına vacib töhfələr verdiyi halda tarixən haqsızlıqlarla və ədalətsizliklərlə üzləşdiyini bildirib. O, Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzü, etnik təmizləməyə məruz qalan bir milyondan çox azərbaycanlının öz yurd-yuvalarından didərgin salınması və dinc azərbaycanlı əhaliyə qarşı müharibə cinayətləri, o cümlədən Xocalı soyqırımının törədilməsi və bütün bunları törədən Ermənistana qarşı təzyiqin göstərilməməsinin ikili standartların bariz nümunəsi olduğunu deyib. Ədalətin bərpa olunması, təcavüzün dayandırılması və bu kimi cinayətlərin təkrarlanmaması üçün “Xocalıya ədalət!” beynəlxalq təbliğat-təşviqat kampaniyasının əhəmiyyətindən danışan səfir “Ağrı” bədii-sənədli romanının bu xüsusda dəyərli mənbə olduğunu deyib. Kitabın müəllifləri olan Əmir və Arye Quta təşəkkürünü bildirən səfir bu nəşrin münaqişə ilə bağlı həqiqətlərin və Azərbaycan xalqının üzləşdiyi ədalətsizliyin İtaliya ictimaiyyətinə çatdırılmasında yardımçı olacağına ümid etdiyini deyib. Səfir bu il İtaliyanın ATƏT-ə sədrliyinin Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin nizamlanmasına töhfə verməklə bağlı Azərbaycan tərəfinin gözləntilərinə də toxunub.
Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyasının millətlərarası münasibətlər, multikulturalizm və dini məsələlər şöbəsinin müdiri Etibar Nəcəfov “Ağrı” kitabının və əsərdə göstərilən faktların Xocalı soyqırımı ilə bağlı həqiqətlərin işıqlandırılması baxımından mühüm əhəmiyyətə malik olduğunu bildirib. Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzü və onun nəticələri barədə məlumat verən Etibar Nəcəfov bu təcavüz nəticəsində Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazilərinin 20 faizinin işğal olunduğunu, 1 milyondan çox azərbaycanlının qaçqın və məcburi köçkün vəziyyətinə düşdüyünü vurğulayıb. O, Xocalıda baş vermiş soyqırımının Ermənistan qoşunlarının dinc azərbaycanlı əhaliyə qarşı törətdiyi cinayətlərin kulminasiya nöqtəsi olduğunu deyib, bu soyqırımının pislənilməsinin və onu törədənlərin cəzalandırılmasının vacibliyini bildirib. Bu xüsusda, “Xocalıya ədalət!” beynəlxalq kampaniyası, bir sıra ölkələrin qanunvericilik orqanları, eləcə də bu yaxınlarda Avropa Parlamenti tərəfindən qəbul edilmiş sənədlərə toxunan şöbə müdiri bütün bunların Xocalı həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması nöqteyi-nəzərindən əhəmiyyətini bildirib. Etibar Nəcəfov təqdim olunan kitabın, həmçinin Azərbaycanda multikultural ənənələrin qorunub saxlanması və yüksək tolerantlıq mühitinin mövcudluğundan da bəhs edildiyini deyib, Azərbaycan dövlətinin bu sahədə apardığı uğurlu siyasətdən söz açıb.
“Ağrı” bədii-sənədli romanının həmmüəllifi olan Arye Qut əsərin yazılması səbəbləri haqqında danışaraq, əsas məqsədin dünya ictimaiyyətinə Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən Dağlıq Qarabağın işğalı və ötən əsrin ən dəhşətli etnik təmizləmələrindən biri olan, 1992-ci il fevralın 26-da Xocalıda dinc azərbaycanlı əhalinin məruz qaldığı soyqırımı haqqında geniş məlumat vermək olduğunu bildirib. O, əsərin real hadisələrə, Xocalı qətliamını yaşamış şahidlərin söylədikləri faktlara əsaslandığını bildirərək, kitabda Ermənistanın Azərbaycan xalqına qarşı törətdiyi qətliam, vəhşiliklər və digər cinayətlərin üzə çıxarılması və günahkarların cəzalandırılması üçün çağırış edildiyini diqqətə çatdırıb. İsrail vətəndaşı olmasına baxmayaraq, Azərbaycanda doğulduğunu və Azərbaycanı da öz doğma vətəni kimi sevdiyini bildirən həmmüəllif bu səbəbdən Xocalı şəhərində törədilmiş qanlı soyqırımı aktının özünün şəxsi ağrı-acısı, şəxsi faciəsi olduğunu qeyd edib. Arye Qut monoetnik ölkə olan Ermənistandan fərqli olaraq, Azərbaycanda daim müxtəlif mədəniyyətlərə və dinlərə məxsus insanların dinc yanaşı yaşadıqlarını, ölkədə multikultural dəyərlərə hər zaman hörmət edildiyini və qorunub saxlanıldığını bildirərək, romanın qəhrəmanları vasitəsilə yəhudilər və azərbaycanlıların da oxşar tarix və taleyə malik qardaşlar kimi həmişə birgə yaşadıqlarını bildirib. O, Azərbaycanda heç vaxt təqib, qırğın və antisemitizm faktlarının olmadığını, multikulturalizmin və tolerantlığın həyat tərzi olduğunu vurğulayıb.
Sonda tədbirin bədii hissəsi çərçivəsində “Xocalıya ədalət!” beynəlxalq təbliğat-təşviqat kampaniyasına dəstək olaraq kinorejissor Vaqif Mustafayevin çəkdiyi “Dərdimi çəkirəm” filmi nümayiş olunub, habelə aktrisa Olqa Mazzinanın ifasında “Azərbaycan şairələrinin antologiyası” kitabından Qarabağdan olan azərbaycanlı şairələrin şeirləri səsləndirilib.