Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti Leyla xanım Əliyevanın təşəbbüsü ilə başladılan “Xocalıya ədalət” beynəlxalq maarifləndirmə kampaniyası çərçivəsində 26 fevral 2022-ci il tarixində Bakı Konqres Mərkəzində “Ədalətsizliyin 30 ili” adlı beynəlxalq anım tədbiri keçirilmişdir. Hibrid formada baş tutan tədbirdə dövlət rəsmiləri, ölkəmizdə təhsil alan xarici və yerli tələbələr, diplomatik korpus nümayəndələri, Xocalı soyqırımı şahidləri, gənclər təşkilatlarının nümayəndələri iştirak etmiş, həmçinin ölkəmizin 55 regionundan və Türkiyənin 81 vilayətindən mindən çox gənc onlayn şəkildə tədbirə qoşulmuşdur.
Tədbirdən öncə iştirakçılar dünya şöhrətli fotojurnalist Reza Deqatinin Xocalı soyqırımından dərhal sonra lentə aldığı, Xocalı faciəsinin dəhşətlərini əks etdirən foto-sərgi ilə tanış olmuşlar. R.Deqati ziyarətçilərə fotolar barədə məlumat vermiş, gənclərin suallarını cavablandırmışdır. Bakı Konqres Mərkəzində, həmçinin, digər yerli və xarici fotoqrafların çəkdiyi, Xocalı soyqırımını əks etdirən şəkillər də nümayiş olunmuşdur.
“Xocalıya ədalət” kampaniyasının xüsusi stendində kampaniya tərəfindən soyqırımı həqiqətləri ilə bağlı nəşr edilmiş çoxsaylı kitab, buklet və broşurlar, maarifləndirici təbliğat materialları, həmçinin kampaniyanın loqosu və şüarları əks olunan təbliğat materialları gənclərə nümayiş olunmuşdur.
Tədbirin rəsmi hissəsi Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himninin səsləndirilməsi və ölkəmizin ərazi bütövlüyü uğrunda şəhid olan soydaşlarımızın əziz xatirəsinin bir dəqiqəlik sükutla yad edilməsi ilə başlanılmışdır.
Tədbirdə çıxış edən Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyası Gənclər siyasəti və idman məsələləri şöbəsinin müdiri Yusuf Məmmədəliyev və Türkiyə Gənclər Fondunun direktoru Enes Eminoğlu bildirdilər ki, 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə erməni təcavüzkarları tərəfindən Azərbaycanın Xocalı şəhərində dinc əhaliyə qarşı həyata keçirilən soyqırımı nəticəsində bir gecədə 106 qadın, 63 uşaq, 70 ahıl insan olmaqla 613 nəfər xüsusi qəddarlıqla qətlə yetirilmişdir. Qeyd olundu ki, Ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Xocalı soyqırımına siyasi-hüquqi qiymət verilmiş, 1994-cü ildən etibarən 26 fevral “Xocalı Soyqırımı Günü” kimi yad edilməsi qərara alınmışdır.
2020-ci ildə Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Şanlı ordumuzun qazandığı tarixi qələbə nəticəsində 30 ilə yaxın davam edən erməni işğalına son qoyulsa da, ədalətin bərpası uğrunda mübarizə bitməyib. Xüsusilə informasiya məkanında erməni yalanlarının ifşa edilməsi, xalqımıza qarşı törədilən ağır beynəlxalq cinayətlər barədə dünya ictimaiyyətinin maarifləndirilməsi öz aktuallığını saxlayır. Bu xüsusda, gənclərin üzərinə düşən minimum vəzifə “Xocalıya ədalət” Beynəlxalq Kampaniyasının təqdim etdiyi materiallardan istifadə etməklə, soyqırımı həqiqətlərini dünyaya çatdırmaqdır.
Daha sonra, Xocalı qurbanlarını lentə alaraq vizual tarix yaddaşı yaradan tanınmış fotojurnalist Reza Deqhatinin “khojalywitness.org” adlı yeni saytının təqdimatı keçirilmişdir. Dörd dildə fəaliyyətə başlayan saytın əsas məqsədi şahidlərin və qurbanların fotolarını əks etdirərək qanlı tarixi yaşatmaq, beynəlxalq ictimaiyyəti məlumatlandırmaq və gələcək nəsillərə ötürməkdən ibarətdir.
Tədbirin bədii hissəsində peşəkar aktyorlar tərəfindən Xocalı sakinlərinin üzləşdiyi qəddarlığı əks etdirən tamaşa nümayiş etdirilmişdir. Tamaşa zamanı arxa fonda yerləşdirilən monitorda yaşananları əks etdirən real fotolar tamaşaçılarda kədərli emosiyalar yaratmışdır.
Tədbirin yekununda yerli və xarici tələbələrin iştirakı ilə “Xocalı soyqırımına beynəlxalq hüquqi qiymətin verilməsi” mövzusunda panel müzakirə baş tutmuşdur. Paneldə iştirak edən Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Leyla Abdullayeva, Daxili İşlər Nazirliyinin beynəlxalq əməkdaşlıq idarəsinin rəis müavini Elnur Aslanov, Azərbaycan Respublikası Hərbi Prokurorluğunun xüsusi istintaq şöbəsinin rəisi, baş ədliyyə müşaviri Emil Tağıyev, ADA Universitetinin siyasi elmlər və iqtisadi nəzəriyyə üzrə professoru Kavus Abuşov Xocalı soyqırımına beynəlxalq hüquqi qiymətin verilməsi mövzusunda müzakirələr aparmış və gənclərin suallarını cavablandırmışlar.